Εκτελέστηκαν...20
Ημερομηνία.....13 Αυγούστου 1944

Ο Σάρχος ένα μικρό χωριό στους πρόποδες της Β/Α πλευράς του Ψηλορείτη Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Κρουσώνα. Απέχει 21  χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και σήμερα κατοικείται από 200 κατοίκους. Τόπος πλούσιος σε παραγωγή αγροτικών προϊόντων, λάδι, κρασί, σταφύλια, σταφίδες και οι κάτοικοι του είναι εργατικοί και φιλόξενοι άνθρωποιΤο χωριό τον Αύγουστο του 1944 έζησε το μεγαλύτερο δράμα των νεότερων χρόνων από τους Γερμανούς. Η παρουσία των κατοίκων του χωριού στην εθνική αντίσταση ήταν ιδιαίτερα σημαντική και ο φόρος αίματος που πλήρωσε ήταν πολύ μεγάλος.Στις 13 Αυγούστου του 1944 και ώρα 5-6 τα χαράματα, φθάνουν στο χωριό Σάρχο οι Γερμανοί , όταν οι άνθρωποι ετοιμαζόταν για την εκκλησία αφού σε δύο ημέρες ήταν 15 Αυγούστου. Οι Γερμανοί συγκέντρωναν τους κατοίκους του χωριού στην εκκλησία για να κάνουν την επιλογή των μελλοθάνατων. Διαλέγουν 20 ανθρώπους τους πιο νέους και τους καλύτερους του χωριού χωρίς να λείπουν και οι ηλικιωμένοι και μαζί με αυτούς και ο πρόεδρος της κοινότητας Γεώργιος .Ι. Χριστοδουλάκης, 45 χρονών. Τους συγκέντρωσαν μπροστά από τον χώρο που είναι σήμερα το μνημείο των θυμάτων. Εκεί γίνεται η θυσία των παιδιών του Σάρχου. Οι Γερμανοί αφού παρατάσσουν μπροστά στα όπλα τους τις μαρτυρικές μορφές του Σάρχου, σώριασαν μέσα σε δευτερόλεπτα είκοσι ζωές. Από εκείνη την ώρα το χωριό θρηνεί, συγγενείς και φίλοι κλαίνε για την μεγάλη συμφορά.Εκτός από τους είκοσι που εκτέλεσαν μέσα στο χωριό και κάτω από τα βλέμματα των δικών τους, πήραν άλλους δεκαπέντε άνδρες από τον Σάρχο, για να τους κάνουν υποζύγια και ομήρους στην επιδρομή αυτών των ημερών και τους μετέφεραν στα Ανώγεια. Εκεί τους χρησιμοποιούσαν για να μεταφέρουν ότι άρπαζαν και έκλεβαν οι Γερμανοί, μιας και ο δρόμος τότε για τα αυτοκίνητα έφτανε μόνο ως τα Σίσαρχα. Αφού πήραν ότι ήθελαν και τους άρεσε θέλησαν να απαλαγούν από αυτούς για να τους κλείσουν τα στόματα και να μην μαρτυρήσουν αυτά που είδαν και άκουσαν. Τους μετέφεραν στα  Σίσαρχα και εκεί, στην άκρη του χωριού σε μια απότομη μικρή ρεματιά , πέφτουν νεκροί από τις ριπές των πολυβόλων. Τριάντα πέντε άνθρωποι, 18 έως 80 ετών θυσιάστηκαν και ανάμεσα σ? αυτούς , ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους του χωριού, πατριώτης και ευεργέτης. Ο Νικήτας Γ. Στρατάκης, ο οποίος εκτελέστηκε στην Αγιά στις 19/08/1942. Επιπλέον τρεις άνθρωποι έπεσαν στην Αλβανία.

Μαρτύρησε πράγματι ο Σάρχος πληρώνοντας το δικό του βαρύ μερίδιο χρέους και ευθύνης στην συλλογική υπόθεση της λευτεριάς.