Ένα χωριό μέσα στην καρδιά του κάμπου, ένα χωριό με κατοίκους γεμάτους ζωντάνια, εργατικότητα. Ένα χωριό που εξελίσσεται ραγδαία σε όλους τους τομείς της σύγχρονης ζωής, αλλά και τόσο δεμένο με τα ήθη και τα έθιμά του.
ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ
Ο Ριζόμυλος υπήρξε το σταυροδρόμι των αντιστασιακών ομάδων μεταξύ Όρθρυος, Μαυροβουνίου, Πηλίου. Η αντιστασιακή οργάνωση Ριζομύλου ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ αυτών.
Την 21η Μαρτίου 1943 οργανώθηκε σαμποτάζ στο ύψος του Ριζομύλου από τις αντιστασιακές ομάδες της περιοχής Βελεστίνου- Ριζομύλου (ομάδα Καραϊσκάκη « Λαρισινού» ) για το τραίνο που θα διερχόταν τη νύχτα 22-23 Μαρτίου 1943 και θα μετέφερε πολεμοφόδια κλπ εφόδια για τον κατοχικό στρατό. Η πληροφορία διέλευσης του τραίνου μεταδόθηκε από τον τοπικό υποσταθμάρχη Ερμόλαο Παπαφωτίου ο οποίος ενημέρωσε τον Μιχαήλ Παπαδάμ (Φεραίο). Αυτός με την σειρά του κινητοποίησε αμέσως τους αντάρτες της περιοχής και αφού συσκέφθηκε με τους συνεργάτες του, ανέθεσε στον σιδηροδρομικό Χαράλαμπο Αραμπατζή να ξηλώσει ένα κομμάτι της γραμμής ώστε να γίνει η εκτροχίαση. Στον χώρο εκείνο συγκεντρώθηκαν εκατοντάδες άνθρωποι με κάρα για να φορτώσουν τα εφόδια. Οι αντάρτες αιχμαλώτισαν την φρουρά και αφού φόρτωσαν τα λάφυρα πυρπόλησαν το τραίνο και από τα πυρομαχικά που υπήρχαν στα τελευταία βαγόνια προκλήθηκε ζημιά στην σιδηροδρομική γραμμή και δεν ήταν δυνατόν αυτή να χρησιμοποιηθεί για δύο εβδομάδες.
ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ
Την επόμενη 1000 Ιταλοί στρατιώτες σε αντίποινα επετέθησαν στα γύρω χωριά. Στο Ριζόμυλο επετέθησαν πρώτα με κανονιοβολισμό και ύστερα με έφοδο κατέλαβαν το χωριό.
Οι κάτοικοι του Ριζομύλου με αυστηρή διαταγή των αντιστασιακών οργανώσεων, τα χαράματα της 23ης Μαρτίου 1943 εγκατέλειψαν το χωριό και εγκαταστάθηκαν στους παρακείμενους λόφους δυτικά και νοτιοανατολικά του οικισμού. Οι Ιταλοί κατακτητές εκτέλεσαν όσους κατοίκους βρήκαν στο χωριό, οι οποίοι είτε δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν, είτε δεν περίμεναν την άμεση αντίδραση των κατακτητών και παρέμειναν στο χωριό.
Οι Ιταλοί κατακτητές αφού σκότωσαν όσα ζώα βρήκαν και αφού κατέστρεψαν ότι μπορούσαν, έριξαν με μηχανήματα πετρέλαιο και βενζίνη σε όλες τις κατοικίες και τα δημόσια κτίρια, σε αποθήκες, στάβλους, έκαψαν το χωριό από άκρο εις άκρο, ακόμη και τα αρχεία της Κοινότητας. Οι κάτοικοι από τους γύρω λόφους παρατηρούσαν ανήμποροι να κάνουν οτιδήποτε, να καταστρέφεται ότι με χίλιους κόπους για μια ζωή είχαν δημιουργήσει.
Την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής του 1943 κανονιοβολήθηκε ξαφνικά ο Ριζόμυλος από τους Γερμανούς. Εισήλθαν στο χωριό και συνέλαβαν ομήρους τον Τσόγκαρη Αθανάσιο και Κωνσταντέλο Δημήτριο οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως στη Γερμανία. Επίσης συνέλαβαν τον Ρομφαία Θεοφάνη τον οποίο βασάνισαν, τον άφησαν με διανοητικά προβλήματα εφ? όρου ζωής. Τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου 1943, αντάρτες του Ριζομύλου και της γύρω περιοχής επετέθησαν σε γερμανική φάλαγγα αυτοκινήτων στα όρια Ριζομύλου-Βελεστίνου στην θέση Ρουμάνι.
Μετά από φονική μάχη, οι Γερμανοί ετράπησαν σε άτακτο φυγή προς διάφορες κατευθύνσεις μέσα στα χωράφια. Δύο Γερμανοί απ? αυτούς σκοτώθηκαν μέσα στον οικισμό Ριζομύλου. Την 9η Σεπτεμβρίου 1943, τμήματα του γερμανικού στρατού εισέβαλαν στο χωριό, το οποίο ήταν ήδη εγκατελειμένο από τους κατοίκους, και κατέστρεψαν ότι είχαν προλάβει να στήσουν και να κτίσουν οι κάτοικοι του Ριζομύλου μετά το κάψιμο της 23ης Μαρτίου.
Τέλος Αυγούστου 1944, αντάρτικες ομάδες της περιοχής ανατίναξαν την σιδηροδρομική γραμμή Βόλου-Λάρισας στην θέση εικοσάρια Ριζομύλου με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η διέλευση των τραίνων και ανεφοδιασμός των κατακτητών της περιοχής.
Οι κατακτητές (Γερμανοί πλέον) έχοντας υπόψη τους την αντιστασιακή συμπεριφορά του Ριζομύλου επί 15 ημέρες με ξαφνικές επιδρομές στο χωριό, εκτελούσαν εν ψυχρώ ως αντίποινα, κατοίκους του Ριζομύλου και έκαιγαν φυτείες. Οι κάτοικοι θορυβήθηκαν και αναγκάσθηκαν σταδιακά, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο συντονισμό να εγκαταλείψουν και πάλι το χωριό τους, το οποίο οι Γερμανοί είχαν σκοπό να εξολοθρεύσουν ολόκληρο. Το απέδειξαν αυτό με κανονιοβολισμό και εκ νέου κάψιμο την 6η Σεπτεμβρίου 1944 οι κάτοικοι του χωριού παρέμειναν μακριά από τον τόπο τους μέχρι τον Οκτώβριο του 1944 που αποχώρησαν οι Γερμανοί κατακτητές?